Top 10 món đặc sản ngon và nổi tiếng nhất của Hà Nam

Hà Nam là một tỉnh nhỏ ở đồng bằng Bắc Bộ. Nhưng nếu bạn cho rằng vì nhỏ nên nơi đây không có nền ẩm thực và văn hóa đa dạng hay Hà Nam chỉ có “cháo hành” của Chí Phèo thì bạn đã nhầm to rồi đó! Hãy cùng điểm qua những món đặc sản Hà Nam nổi tiếng nhất của vùng đất này nhé!

ĐẶC SẢN QUÊ HƯƠNG HÀ NAM

Top 10 món ăn đặc sản nổi tiếng Hà Nam

1. Bánh cuốn chả Phủ Lý

Trên đường xuôi từ thủ đô về Hà Nam nghỉ chân nghỉ ngơi ở Phủ Lý, tìm một thứ gì để lót dạ thì bạn không nên bỏ qua món bánh cuốn chả Phủ Lý. Bánh cuốn chả Phủ Lý là đặc sản nổi tiếng của vùng đất chiêm trũng Hà Nam vốn đã nổi tiếng với những món ngon từ lúa gạo. Nguyên liệu làm bánh là bột gạo tẻ ngon và thứ thịt làm chả thường là thịt nạc thăn thái mỏng ướp đầy đủ gia vị: mắm, tiêu, tỏi, ớt…

Điểm đặc biệt quan trọng là chỉ khi ăn nóng bạn mới cảm nhận hết được vị ngon của món ăn này vì vậy mà khách hàng gọi đến đâu chủ quán mới tráng bánh đến đó càng khiến cho món bánh cuốn chả thêm hấp dẫn. Bánh cuốn ở Hà Nam không ăn kèm với chả quế hay chả lụa mà là chả thịt nướng hình hoa cải được nướng thủ công trên căn phòng nhà bếp than hồng. Có lẽ nướng được miếng thịt hình hoa cải vàng ruộm và thơm phức như vậy cũng quả là một thẩm mỹ và nghệ thuật!

Thực khách sẽ thấy hơi lạ bởi ngoài những loại rau thơm truyền thống như xà lách, kinh giới, rau mùi, giá đỗ thì bánh cuốn Phủ Lý còn tồn tại thêm hoa chuối thái rối và vài quả sung xanh. Khi ăn thực khách sẽ thấy thích thú bởi cái sần sật của dưa góp làm từ đu đủ, cà rốt cộng với bánh cuốn mềm thơm nóng hổi, cái vị béo ngậy của thịt nướng hoà quyện chung với chút chua cay mặn ngọt của nước chấm nóng vị hơi chan chát đầu lưỡi của sung xanh. Mùi vị đó đủ làm ta cảm thấy nhớ nhung thèm thuồng mọi khi về với Phủ Lý Hà Nam.

Hiện nay, bánh cuốn chả được bán nhiều và ngon nhất là ở đường Trần Phú thành phố Phủ Lý, giá cả cũng rất “hạt dẻ” chỉ dao động từ 20.000 – 30.000đ/suất nóng hổi, thơm ngon, đầy ắp thịt rau và bánh.

Bánh cuốn chả Phủ Lý

2. Quýt Lý Nhân

Hành trình dài khám phá Hà Nam tiếp tục khi từ Phủ Lý đi xuôi xuống đến Lý Nhân. Lý Nhân là một huyện nằm bên cạnh sông Hồng nơi đây được phù sa của dòng sông bồi đắp nên đất đai màu mỡ phong phú với nhiều loại đặc sản nổi tiếng từ cá tôm tới các loại trái cây. Trên cung đường ấy chắc chắn các bạn sẽ ấn tượng với những vườn quýt sai trĩu quả, bóng mượt. Thứ quả đó là giống quýt quý của Lý Nhân. Khác với những giống quýt thông thường, quýt Lý Nhân có quả dẹt, vỏ mỏng và giòn.

Khi quýt chín, vỏ màu vàng ươm, có nhiều tia tinh dầu li ti ở trên mặt bằng. Bóc quýt, vỏ sẽ cho một mùi thơm rất đặc trưng. Vỏ quýt còn được sử dụng làm thuốc chữa bệnh.

Hiện nay, quýt Lý Nhân đang rất được ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nam phối phù hợp với một số Viện khoa học lập dự án bảo tồn và phát triển giống quýt quý và hiếm này. Với giá bán trên thị trường hiện tại dao động từ 30000-50000đ/kg tùy loại, có thể nói rằng người nông dân Hà Nam đã có thể thu được “quả ngọt” trên chính quê nhà mình.

Quýt Lý Nhân – Hà Nam

Quýt Lý Nhân vừa khít, lại ngon

3. Cá kho niêu làng Vũ Đại

Nếu như trước kia người ta nghe biết làng Vũ Đại với Nam Cao – “cha đẻ” của tập truyện “Làng Vũ đại ngày ấy” hay là quê nhà của Chí Phèo của lão Hạc thì ngày này mảnh đất nền ấy còn nức tiếng xa gần với món đặc sản nổi tiếng cá khô niêu. Xa xưa người dân nơi đây vô cùng nghèo khổ, làm ăn theo mô hình hợp tác xã, cứ đến Tết mỗi nhà được phát mấy kg cá, nên người dân thường kho cá theo phương pháp riêng, có thể dữ gìn và bảo vệ rất mất thời gian, trong suốt cả tháng Giêng mà mùi vị vẫn thơm ngon như thường.

Cá kho Vũ Đại là món ăn rất quen thuộc đời thường nhưng điều làm cho cá kho niêu làng Vũ Đại nổi tiếng và vượt qua biên giới đất Việt là nhờ khâu chế biến cầu kì cùng mùi vị hấp dẫn đặc biệt quan trọng. Nguyên liệu được chọn làm món ăn thường là cá trắm đen, làm sạch rồi đặt vào niêu đất ướp với những gia vị như, xả, giềng, ớt… Dưới niêu được lót lớp riềng nhằm tránh cá bị cháy khi kho suốt 10 – 12 giờ. Thêm một bí quyết cho món cá ngon là cá phải được kho bằng củi nhãn, cá kho đúng điệu khi khúc cá có màu nâu sậm, thịt mềm, xương tan… ăn rất đưa cơm và không phải bỏ đi chút nào.

“Tiếng lành đồn xa” hiện nay món cá kho làng Vũ Đại đã được xuất khẩu sang một số nước như: Thái Lan, Singapore, Trung Quốc… Mặc dù giá thành quá cao từ 500.000 – 2.000.000đ/niêu cá tùy vào số kg nhưng cá kho làng Vũ Đại vẫn được rất nhiều khách hàng ưa thích và thậm chí là là cháy hàng đặc biệt quan trọng trong đợt Tết Nguyên Đán.

Cá kho làng Vũ Đại

4. Hồng không hạt Nhân Hậu

Mảnh đất nền phù sa Hà Nam còn tồn tại một giống quả thơm ngon đặc trưng là hồng không hạt mà ta vẫn quen nôm na là hồng không hạt Nhân Hậu. Loại hồng không hạt này còn có quả to, hình dáng cân đối, khi chín chuyển dần từ red color tươi sang red color thẫm, da mỏng mịn căng tròn, không có một vệt nhăn hay rám đen trên mặt quả, hình dáng quả rất lôi cuốn. Khác với tất cả những loại hồng của địa phương khác, không chỉ ở hình dáng quả to, cân đối, đẹp mã mà đặc biệt quan trọng loại hồng này bên trong không hề có hạt.

Ngoài lớp “thịt” quả mềm còn tồn tại những nhân của hạt đã thoái hóa, trong như thạch phân bổ đều trong phần ruột quả. Khi ăn ta chỉ có bóc nhẹ lớp vỏ mỏng như nylon phía bên ngoài mà vẫn giữ nguyên được hình khối của quả. Vừa đưa vào miệng, lớp thịt quả mềm đã tan ra ngọt lịm để lại những “nhân” giòn như thạch làm cho những người thưởng thức giành được cảm giác khác lạ mà không có một loại hồng nào giành được.

Hiện nay giá của một kg hồng không hạt Nhân Hậu khoảng tầm từ 15.000-20.000 đồng lúc chính vụ còn khi trái mùa thì giá có giá cao hơn một chút nhưng độ ngon ngọt thì không hề thay đổi nhé!

Hồng không hạt Hà Nam

Làm thế nào để hồng ngâm ngon, giòn?

5. Bún cá rô đồng

Trên đường về Hà Nam đi qua thành phố Phủ Lý, bạn cũng luôn tồn tại thể ghé ăn món canh hoặc bún cá rô đồngở các quán bên đường. Đây là một món ăn đơn giản, nhanh, ngon và rẻ chỉ từ 20.000 – 25.000đ/bát nhưng không thể không nhắc đến khi nói về đặc sản nổi tiếng Hà Nam. Bún cá rô đồng Hà Nam cuốn hút người ăn nhờ lớp thịt vàng ruộm xen lẫn màu xanh của rau cải, vị ngọt thơm của nước dùng… Sự cầu kỳ của món ăn thể hiện lúc các đầu căn phòng nhà bếp chọn cá rô đồng “đúng thương hiệu” của vùng quê chiêm trũng chứ không phải cá rô phi, cá rô lai được bán đại trà trong các chợ.

Bún cá rô đồng Hà Nam

6. Rượu làng Vọc (Bình Lục)

Làng Vọc có nghề nấu rượu gạo truyền thống. Bao đời truyền nối những người dân làm rượu vẫn trung thành với chủ với công thức chưng cất rượu truyền thống: nấu rượu bằng gạo nếp ủ men ta – thứ men làm từ 36 vị thuốc Bắc. Rượu làng Vọc thơm nức mùi hương gạo, có vị đậm đà, ngọt lịm mà không say. Bởi tôn nhiều quy trình, tiến trình sản xuất và không sản xuất được nhiều như rượu công nghiệp nên giá thành của rượu làng Vọc khá đắt (dao động khoảng tầm 170.000đ/lít nếu loại hảo hạng giá có thể lên mức gần 1 triệu/chai). Song không vì thế mà loại rượu truyền thống này mai một đi, mà đổi lại nó lại tạo được một danh tiếng riêng cho mình, không rất đơn giản nhầm lẫn với bất kì loại rượu nào.

Rượu làng Vọc – Hà Nam

7. Bánh đa Kiện Khê

Bánh đa Kiện nhiều vừng giòn tan và bùi thơm nhất tỉnh. Nhai lâu trong miệng, bánh đa để lại vị ngọt thanh giản của bột gạo tự nhiên. Khác với bánh đa của nhiều địa phương trên toàn quốc, người dân còn tạo ra mùi vị riêng cho bánh bằng phương pháp kết hợp nó với những món sẵn có như chuối tiêu, cùi dừa.

Vị ngọt mềm của chuối chín trứng cuốc làm dịu cái khô giòn của bánh đa nhưng tăng độ ngọt quả là một sáng tạo đầy bất ngờ.Trong những khi đó, cùi dừa làm bánh đa đã bùi vừng nay còn béo và thơm lừng hơn nữa cũng là giải pháp đầy mùi vị và sáng tạo của những người dân thợ làm bánh. Bánh đa Kiện Khê luôn là món quà quê yêu thích bởi giá rất “rất đơn giản chịu” chỉ từ 5000-7000đ/chiếc và bạn cũng luôn tồn tại thể rất đơn giản dàng mua bánh ở những cửa hàng trên dọc các tuyến lối đi trong tỉnh.

Bánh đa Kiện Khê

8. Bún làng Tái Kênh

Nếu ở thủ đô có làng bún Phú Đô hết sức nổi tiếng thì ở Hà Nam cũng luôn tồn tại một làng bún nổi tiếng không kém đó là làng bún Tái Kênh. Làm bún được coi như là nghề truyền thống của ngôi làng thuần nông này. Trong các gia đình từ trẻ nhỏ đến người già hầu như ai cũng thành thạo các tiến trình làm bún.

Qua nhiều giai đoạn ngâm gạo, xay gạo, nhào nặn bột, luộc, giã theo bí truyền riêng của gia đình, dòng họ trong làng mà mới có thành quả là những lá bún, vắt bún ngon lành. Bún Tái Kênh được người dân trong vùng và các khu lân cận rất ưa chuộng bởi vị ngon rất đơn giản ăn và giá cả phải chăng từ 10000-15000đ/kg bún. Người ta hay bảo nhau, bún này ăn với mắm cũng thấy ngon là có lý do của nó.

Bún làng Tái Kênh

9. Mắm cáy Bình Lục

Ở Hà Nam, cáy có nhiều ở những vùng nước lợ như Thanh Liêm, Bình Lục, Kim Bảng… thế nhưng nghề làm mắm cáy phát triển mạnh nhất ở huyện Bình Lục. Mắm cáy được chế biến công phu. Những con cáy nhỏ được lột yếm, bóc trắng, giã cho thật nhuyễn, trộn muối rồi đem ủ kín trong vại.

Sự cầu kỳ của món ăn yên cầu người dân phải phơi đủ nắng, đủ sương sao cho thật ngấu mới đem dùng. Mắm cáy chế biến từ những con cáy nhỏ được lột yếm, bóc trắng, giã nhuyễn, trộn muối rồi đem ủ kín trong vại. Vại mắm phải phơi đủ nắng để không hỏng, khi mắm thật ngấu mới đem dùng. Mắm cáy Bình Lục thơm ngon có thể ăn trực tiếp với cơm hoặc dùng để làm chấm để nấu cũng rất ngon miệng.

Chỉ ngửi qua mùi hăng hăng là thấy cả vùng trời nắng đồng ruộng sông hồ. Giá của mắm cáy chỉ 15000đ/lit vì vậy mà nếu có dịp đến Bình Lục nhớ là mua loại mắm đặc sản nổi tiếng vừa ngon vừa rẻ này về làm quà tặng nhé!

Mắm cáy Bình Lục

10. Chuối ngự Đại Hoàng

Cuối cùng trong list các món đặc sản nổi tiếng lúc đến Hà Nam không thể không nhắc đến Chuối ngự Đại Hoàng hay còn gọi là chuối tiến vua bởi mùi vị thơm ngon đặc biệt quan trọng ngọt mà không thực sự sắc, thơm thanh tao chứ mà không phải giống chuối nào cũng luôn tồn tại. Nó còn đặc biệt quan trọng bởi hình dáng quả nhỏ chỉ như ngón tay cái và dù đã được nhân giống đi muôn nơi nhưng không nơi nào giữ nguyên được vị ngon của như ở đất Hà Nam. Chuối ngự còn là một minh chứng cho câu “nhỏ mà có võ” bởi vì nó lọt vào top 50 loại trái cây đặc sản nổi tiếng nổi tiếng Việt Nam do Trung tâm Sách Kỷ lục Việt Nam chính thức công bố lần thứ nhất năm 2012.

Giá của chuối ngự thương phẩm hiện nay khoảng tầm 40000-50000đ/nải chục quả. Tuy nhiên, bật mí một chút là nếu như khách hàng muốn được ăn chuối ngự ngon và rẻ nhất hãy đến làng Đại Hoàng Lý Nhân Hà Nam vào mùa chuối chín rộ nhất khoảng tầm từ thời điểm tháng 8 – tháng 10. Vừa mới được thăm quê nhà của nhà thơ Nguyễn Khuyến, nhà văn Nam Cao lại vừa mới được thưởng thức những loại quả quê còn gì thú vị bằng!

Chuối ngự Đại Hoàng

Hãy về khám phá Hà Nam về với vùng đất chiêm trũng về với những con người nồng hậu và yêu mến khách, và nếu có cơ hội hãy thưởng thức tất cả những món đặc sản nổi tiếng. Những món đặc sản nổi tiếng Hà Nam tựa như các món ăn trong mâm cỗ mà thiên nhiên đã ưu tiên cho mảnh đất nền Hà Nam vậy.